Steun voor lokale initiatieven voor heropbouw Centraal-Afrikaanse Republiek

Refugees of the fighting in the Central African Republic via wikipédia Public Domain

Vluchtelingen in de Centraal-Afrikaanse Republiek. Foto via Wikipedia – Publiek domein

Voltijdvrijwilligers van de ATD Fourth World Movement [en] in de Centraal-Afrikaanse Republiek (CAR) waren al voordat religieus conflict het land verscheurde aan het werk voor de meest benadeelde mensen. Het werk dat zij hebben verricht om lokale gemeenschappen te ondersteunen heeft ervoor gezorgd dat eenheid en sociale cohesie bewaard is gebleven in sommige van de door gevecht verzwakte gemeenschappen. De gevechten vinden plaats tussen de Seleka-rebellen, de meesten van hen moslims, en de anti-Balakas, vooral bestaande uit christelijke jongerengroepen. De voortdurende aanwezigheid van de beweging in de gemeenschap heeft hen tot belangrijke betrokkenen en getuigen van de huidige situatie gemaakt.

Global Voices heeft de vrijwilligers benaderd om hun perspectief op de situatie te horen en te vragen wat zij denken dat moet gebeuren voor wederopbouw in het land. Hier volgt het tweede gedeelte van een interview met de lokale teamleider van het ATD Fourth World Team in Bangui, Michel Besse. Het eerste gedeelte van het interview kan je hier [en] lezen.  

Global Voices (GV): Welke van de tot nu toe ondernomen acties heeft zich als meest succesvol uitgewezen onder de lokale bevolking? 

Michel Besse: Pendant l'année de plomb qu'à vécu le pays en 2013, une douzaine de membres du Mouvement ATD Quart Monde, sont venus de leurs quartiers et de leurs villages chaque semaine jusqu'au Centre-Ville. Ils ont procédé à l’élaboration du programme d'action du Mouvement pour 4 ans, exprimer ce qui est le plus important pour leur pays ne pas laisser se perdre l'intelligence des enfants, et rejoindre d'autres qui souffrent plus encore ! Dans un pays ou même le lendemain est incertain, ils ont persévéré et résisté : malgré la pression de l'urgence et des dangers, malgré les incertitudes du présent, pour eux penser l'avenir était important. Ils voulaient semer l'espoir maintenant pour garantir l'avenir et ils continuent.

Michel Besse: Tijdens het jaar van massamoord dat het land te verduren had in 2013, reisden ongeveer twaalf medewerkers van de ATD Fourth World-organisatie elke week van hun wijken en dorpen naar het stadscentrum. De medewerkers werkten aan het vierjarige actieprogramma van de organisatie, waarbij ze vaststelden wat het belangrijkste is voor het land; het niet toestaan dat de intellectuele capaciteiten van kinderen worden verspild en dat ze hun krachten moeten bundelen met mensen die nog meer lijden! In een land waar zelfs de volgende dag onzeker is, ze haat hebben doorstaan en weerstaan; ondanks de druk van de noodsituatie en de gevaren die daarmee gepaard gaan, ondanks de huidige onzekerheden, was het voor hen tóch belangrijk om aan de toekomst te denken. Ze wilden hoop zaaien in het heden om de toekomst zeker te stellen, en ze blijven dit doen. 


Film over de kinderen in Bangui (CAR) met schoolkinderen uit andere landen. 

GV: U zegt dat het cruciaal is voor de gemeenschappen dat ze met elkaar blijven praten en dat een dialoog gaande blijft om de problemen op te lossen. Welke voorwaarden acht u noodzakelijk om deze dialoog plaats te laten vinden? Hoe kan de internationale gemeenschap hier aan bijdragen? 

MB: Ce que le Mouvement ATD Quart Monde a appris de l'expérience, pour l'avoir vécu ailleurs aussi, c'est que partout où il y a des catastrophes, des crises, les premiers à y faire face, ce sont les gens du pays, et en particulier les gens d'en bas : les habitants des quartiers qui s'organisent sans attendre l'aide internationale, ceux dont les paroles et les actes restent encore invisibles.  La plus grande crainte, c’est que le fossé ne se creuse trop entre les communautés, et qu’il soit trop difficile ensuite d’envisager la réconciliation. Alors, chaque perte en vie humaine est une souffrance pour tous ceux qui veulent la paix. Il faut soutenir les initiatives qui vont dans le sens de la paix, aider à faire entendre les voix et voir les gestes qui portent cette aspiration profonde de fraternité et d’unité.

Les jeunes n'ont pas attendu que le recensement du camp de personnes déplacées de 100.000 soit fait à l'aéroport pour commencer des bibliothèques de rue. Chancella, Kevin et Herbert l'ont fait sans autres moyens qu'un tout petit peu de matériel, quelques crayons et leurs chansons mais surtout toute leur personne. Ils n'ont pas attendus pour se mettre au service communautaire dans les camps : aider les personnes malades à prendre leurs médicaments, aller chercher de l'eau pour les plus faibles, enterrer les morts, mais aussi les mères de familles à réorganiser leur petits commerces pour les besoins du camp et pour nourrir leur familles. Comme ces jeunes, ce que les habitants du pays espèrent, c'est d'être aidés mais en étant soutenus dans leurs initiatives.

MB: De ATD Fourth World Movement heeft uit ervaring in andere gebieden geleerd dat waar rampen en crisissen zich voordoen de lokale bevolking degenen zijn die als eerste met de situatie om moeten zien te gaan. Dit zijn met name de arme mensen; de inwoners van de buurt, die zichzelf organiseren zonder op internationale hulp te wachten en wiens acties onzichtbaar blijven. De grootste angst is dat het gat tussen de verschillende gemeenschappen te groot wordt, wat verzoening een ingewikkeld vooruitzicht maakt. Elk mensenleven dat verloren gaat, veroorzaakt lijden voor de mensen die vrede willen. Het is belangrijk om initiatieven voor vrede te ondersteunen en om te zorgen dat de stemmen en de acties die dit diepgewortelde verlangen overbrengen worden gehoord en gezien. 

De jongeren in Bangui hebben niet afgewacht tot de 100,000 binnenlandse vluchtelingen, die bij het vliegveld in een kamp verbleven, waren geregistreerd voordat ze straatbibliotheken [en] begonnen op te zetten. Een aantal van de jongeren die als vrijwilliger meehielpen, Chancella, Kevin en Herbert, hebben de bibliotheek opgezet met niets meer dan een kleine hoeveelheid materiaal, een aantal potloden, hun liedjes, en als allerbelangrijkste hun volledige inzet. Ze aarzelden niet om zich in te zetten voor de kampgemeenschap, door de zieken te helpen om hun medicijnen in te nemen, water te halen voor de zwakkeren, de doden te begraven en moeders te helpen om hun kleine bedrijfjes die het kamp van benodigdheden voorzien en hun families voeden te herbouwen. Net zoals deze jonge mensen, hopen de inwoners van het land geholpen te worden, maar dan wel door ondersteuning van hun eigen initiatieven. 

GV: Hoe kan internationale hulp helpen om het land opnieuw op te bouwen, zonder dat het de drijvende kracht van het land over het hoofd ziet? 

MB: On l'a souvent vu ailleurs, l'état a été dénigré et contourné par l'aide internationale.  Il faut soutenir les initiatives des gens du pays et ne pas les écraser. Comment dire qu'on ne peut se mettre derrière ceux qui sont engagés et ont une expérience et une réflexion sur ce qu'il faut faire, nourrie par des années d'engagement ? Les responsables  d'une « maison » pour enfants vulnérables a vu des tonnes de riz distribué en rations individuelles… et les plus faibles se faire dépouiller, ou le vendre à vil prix pour avoir quelques sous. Ces responsables auraient su comment procéder avec ses collègues pour qu'il serve à tous les enfants, plus équitablement.

MB: Op andere plekken hebben we al gezien dat er aan de staat voorbij wordt gegaan en dat ze wordt gekleineerd. De initiatieven van de inwoners van het land moeten worden ondersteund en niet worden verpletterd. Waarom zou er worden geweigerd degenen die betrokken zijn, ervaring hebben en weten wat er gedaan moet worden, vanuit jarenlange betrokkenheid, te ondersteunen? De mensen die de leiding hebben over een tehuis voor kwetsbare kinderen hebben tonnen aan rijst in individuele porties verdeeld zien worden… en van de zwaksten wordt het gestolen, of het wordt voor een lage prijs verkocht om een paar centen te hebben. De mensen die leiding geven aan deze tehuizen weten hoe ze met hun collega's moeten samenwerken om te zorgen dat de rijst gebruikt wordt om alle kinderen op een eerlijke manier te helpen. 

GV: Op wat voor manier moeten we de visie en ideeën van mensen verzamelen en met hen als partners samenwerken? 

MB: Alors qu'elle était Maire de Bangui, l'actuelle Chef de l’État de la transition avait expliqué lors d'une table ronde des organismes humanitaires cet enjeu central : « des chefs de quartier peuvent sembler de vieux messieurs, des instituteurs sans travail depuis des mois ou des responsables d'associations de jeunes dont les locaux sont détruits depuis des années peuvent ne pas ressembler à des interlocuteurs habituels pour ces ONG, mais c'est pourtant avec eux qu'une action passe et peut être acceptée par les habitants ». C’est vital, et c’est d’ailleurs le principe de respect des peuples et un sens profond de la solidarité qui garantie la paix et le vrai progrès avec tous.

MB: Toen ze nog burgemeester van Bangui was legde het huidige overgangsstaatshoofd de belangrijkste kwesties uit tijdens een bijeenkomst voor humanitaire organisaties: “Het kan zijn dat sommige gemeenschapsleiders oude mannen zijn, leraren die al maanden geen werk hebben of leiders van jeugdorganisaties wiens gebouwen jaren geleden verwoest zijn en het kan zijn dat dit niet de mensen lijken waarmee ngo's gewend zijn samen te werken, maar het is via hen dat maatregelen bewerkstelligd kunnen worden die acceptabel zijn voor de inwoners.” Dit is van het grootste belang, omdat het het principe van respect voor de bevolking betreft en een diepgaand gevoel van solidariteit, dat vrede en ontwikkeling voor iedereen garandeert. 

Start een discussie

Auteurs graag inloggen »

Regels

  • Alle reacties worden beoordeeld door een moderator. Verzend je reactie maar één keer, anders kan deze als spam worden gemarkeerd.
  • Wees respectvol tegen elkaar. Reacties met hatelijke opmerkingen, obsceniteiten en persoonlijke aanvallen worden niet goedgekeurd.