Befaamde Chinese mensenrechtenadvocaat al tien maanden in hechtenis

Pu Zhiqiang. Photo by Voice of America, released to public domain.

Pu Zhiqiang. Foto door Voice of America, vrijgegeven voor publiek gebruik.

Dit artikel is geschreven door Alinda Vermeer van het Media Legal Defence Initiative. 

De gerenommeerde mensenrechtenadvocaat Pu Zhiqiang werd op 4 mei 2014 gearresteerd en zit nu al tien maanden in hechtenis zonder te zijn veroordeeld. Hij wordt verdacht van het aanzetten tot etnische haat, aanzetten tot verdeeldheid van het land en het veroorzaken van publieke opschudding. Van die laatste aanklacht is in China algemeen bekend dat het steeds vaker wordt gehanteerd om personen met een andere mening de mond te snoeren, want de term is zo vaag dat het van alles zou kunnen betekenen. Als Pu schuldig wordt bevonden aan alle drie de aanklachten, kan hij twintig jaar gevangenisstraf krijgen.

De arrestatie vond plaats kort nadat Pu een kleine, besloten bijeenkomst in Peking had bijgewoond ter ere van de 25e gedenkdag van het bloedbad op het Tiananmenplein. Maar het bleef lang onduidelijk waarom hij was gearresteerd. Na acht maanden waarin er eerder naar belastende informatie werd gevist dan dat er een strafrechtelijk onderzoek plaatsvond, maakten de Chinese autoriteiten bekend dat de aanklachten gebaseerd zijn op een selectie van 28 berichten die Pu had geplaatst op bloggerswebsite Sina Weibo en op onderzoeken die hij deed namens een aantal van China’s meest prominente mediakanalen.

Als studentenleider tijdens de Tiananmenprotesten in 1989 zette Pu zich in voor de vrijheid van meningsuiting en als advocaat vertegenwoordigde hij spraakmakende activisten en politieke dissidenten. Zijn cliënten varieerden van functionarissen van de communistische partij die een vergoeding eisten voor de martelingen die zij hadden ondergaan tijdens corruptieonderzoeken tot kunstenaar Ai Weiwei. Hij vertegenwoordigde ook Tang Hui, de moeder die naar een werkkamp werd gestuurd omdat zij een vreedzame petitie indiende tegen de milde straffen voor de verkrachters en uitbuiters van haar elfjarige dochter.

De gevatte en scherpzinnige berichten van Pu op Sina Weibo stonden vol met details over zijn strafzaken en genereerden tienduizenden volgers. Steeds als zijn volgersaantal te hoog werd, blokkeerden de Chinese autoriteiten zijn account waarna hij weer een nieuw account opende. Pu heeft drie aanklachten tegen zich lopen vanwege de berichten die hij heeft geplaatst en volgens een van zijn advocaten vormen de berichten zelfs het enige bewijs dat de aanklagers in handen hebben. Als we deze berichten, die Pu in de gevangenis hebben doen belanden, nader onder de loep nemen, zien we duidelijk dat zijn uitspraken over publieke figuren en gebeurtenissen soms grof en hard zijn, maar dat ze beslist geen basis vormen voor strafrechtelijke vervolging. 

In bericht nummer 6, dat hij schreef in de nasleep van de overstromingen in Peking in 2012, reageert Pu bijvoorbeeld op de bewering dat de autoriteiten van Peking het dodental afzwakken:

[f]rom top to bottom, this party can’t live a day without lying

Er gaat geen dag voorbij dat deze partij geen leugens verspreidt, en dat geldt voor alle lagen van de partij

In bericht nummer 25 reageert Pu op de critici die hem een verrader noemen:

I’m not the one who chose the Communists to rule the country and they never asked my views on the matter. Where does their demand for my unconditional support come from? If being a traitor could mean releasing our citizens from their torment by handing over a dozen or so provinces and three or five hundred million people to democratic countries, then my deepest regret would be only that I have failed as a traitor.

Ik heb nooit gevraagd om een communistische regering en niemand heeft ooit naar mijn standpunten gevraagd. Waar komt de eis voor mijn onvoorwaardelijke steun toch vandaan? Als ik als verrader onze burgers zou kunnen verlossen van hun kwellingen door een tiental provincies met hun honderden miljoenen inwoners over te dragen aan democratische landen, dan zou ik alleen spijt hebben van het feit dat ik gefaald heb als verrader.

In andere berichten geeft hij commentaar op terroristische aanslagen, etnische spanningen in Xinjiang en Tibet en ‘separatisme’ in en rond Taiwan. De berichten zijn willekeurig geselecteerd en zijn niet representatief voor Pu’s werk. In sommige gevallen is de context waarin het bericht is geschreven volkomen onduidelijk.

Mensenrechtenspecialisten noemen de arrestatie van Pu het ergste optreden tegen activisten en advocaten in China in de laatste tien jaar. China behoort consequent tot de landen die het laagst scoren op persvrijheid en sinds Xi Jinping in 2012 aan de macht kwam is het optreden tegen dissidenten verder geïntensiveerd. Op zijn minst 500 mensenrechtenactivisten en dissidenten zijn gearresteerd en opgesloten. Het juridische systeem van China is sterk gepolitiseerd en als gevolg daarvan is de zaak tegen Pu vergeven van de onregelmatigheden. Mensenrechtenorganisaties zijn bang dat zijn potentiële veroordeling zal leiden tot nog meer zelfcensuur onder de bevolking.

Om aandacht te vragen voor de zaak van Pu heeft het Media Legal Defence Initiative in december 2014 een petitie ingediend bij de UN Working Group on Arbitary Detention. In de petitie wordt de Chinese regering opgeroepen om Pu onmiddellijk vrij te laten en alle aanklachten tegen hem in te trekken. Lees hier de volledige tekst van de petitie.

 

Start een discussie

Auteurs graag inloggen »

Regels

  • Alle reacties worden beoordeeld door een moderator. Verzend je reactie maar één keer, anders kan deze als spam worden gemarkeerd.
  • Wees respectvol tegen elkaar. Reacties met hatelijke opmerkingen, obsceniteiten en persoonlijke aanvallen worden niet goedgekeurd.