Saman Aghvami's “I'm Not There” is een prominente fototentoonstelling die is te zien tijdens het Contact Photography Festival in Toronto. 

Veel Iraniërs die verspreid over de wereld wonen, verlangen naar hun vaderland. Ze kunnen niet terugkeren omdat vervolging dreigt. Uit recente opmerkingen van de gematigde president Hassan Rouhani kan men opmaken dat hij van mening is dat Iraniërs die in het buitenland verblijven terug zouden moeten kunnen zonder angst voor strafmaatregelen. Terugkeren blijft echter voor velen riskant. Er blijft hen dus niets anders over dan vanuit de verte herinneringen ophalen aan hun vaderland.

De Iraans-Canadese fotograaf Aghvami heeft geprobeerd dat gevoel vast te leggen in de fototentoonstelling ‘I'm Not There’ [en – alle links] die is te zien tijdens het Contact Photography Festival in Toronto.

“Ik vroeg hen ‘Waar zou je heen gaan als je twee uur in Iran kon doorbrengen?’ Deze foto's weerspiegelen hun antwoord,” zei Aghvami tijdens een interview met Global Voices.

Aghvami, die voor zijn vertrek naar Canada fotojournalist was voor ISNA (Iraans persbureau voor studenten) fotografeerde Iraniërs in hun huidige woonplaats en legde de beelden van de verschillende plaatsen die nostalgische gevoelens opriepen bij deze personen, over elkaar heen. Hij sprak met activisten, artiesten, minderheden, journalisten en dissidenten. De onderwerpen ballingschap en een onbereikbaar thuisland, trokken Aghvami aan vanwege zijn eigen ervaringen als een in Canada woonachtige Iraniër. 

Handgeschreven briefjes van alle deelnemers om uit te leggen waarom ze nostalgische gevoelens hadden bij bepaalde plaatsen in Iran. Foto van Semco Salehi. Gebruikt met toestemming.

Een foto met de titel ‘Rouzbeh: Filmmaker’ laat iemand zien die herinneringen oproept aan de Bazaar in Teheran. “Hij zei me dat de bazaar altijd een metafoor is geweest voor deze wereld en het leven,” verklaart Aghvamin, die handgeschreven briefjes toevoegde voor iedereen die hij fotografeerde om hun keuze uit te leggen. 

Het recht op terugkeer van verbannen Iraniërs is een opvallende discussie geworden nadat president Rouhani de Iraanse ministeries van Veiligheid en Buitenlandse zaken had gevraagd of terugkeer mogelijk is. De Iraanse plaatsvervangend minister voor Consulaire, Parlementaire en Emigratiezaken, Hassan Qashqavi, drong er bij de in het buitenland woonachtige Iraniërs op aan om een e-mail te sturen naar het Ministerie van Buitenlandse zaken, iranianaffairs@mfa.gov.ir, om te informeren naar hun mogelijkheden.

De Iraanse Openbare aanklager, Gholamhossein Mohseni Ejehi, heeft echter verklaringen afgelegd die in het buitenland woonachtige Iraniërs weinig hoop geven. Tijdens een persconferentie in juli 2013 verklaarde hij dat iedereen terug mag keren naar Iran, maar dat niet iedereen het land mag verlaten. Op 12 mei stond in de krant Shargh dat veel verzoeken die naar het ministerie van Buitenlandse zaken werden gestuurd nog steeds niet zijn beantwoord:

@SharghDaily:40/100 Iranians inquiries 2 return country was sent to Minister of Intelligence, but nothing heard back http://t.co/lPItWCOo0S

— Nasim Sarabandi (@NasimRaha) May 12, 2014

@SharghDaily:er werden 40/100 verzoeken van Iraniërs naar de minister van Veiligheid gestuurd met de vraag of terugkeer mogelijk is, maar er kwam geen antwoord http://t.co/lPItWCOo0S

 Bovendien hebben gevallen zoals de opsluiting van voormalig marinier in de VS, Amir Hekmati, weinig hoop gegeven voor degenen die uitzoeken of het veilig is terug te keren. 

Stories like this are w many Iranians are afraid to return to or visit Iran: you could become an accidental pawn. http://t.co/pMCX8IvlEl

— Jasmin Ramsey (@JasminRamsey) April 11, 2014

Door dit soort verhalen zijn Iraniërs bang om terug te keren of Iran te bezoeken: je kunt onbedoeld een pion worden. http://t.co/pMCX8IvlEl

Op 11 mei stuurde de Iraans-Amerikaanse journalist Negar Mortazavi een tweet over het recht van Iraniërs om terug te keren, geadresseerd aan het Twitteraccount van president Rouhani's kantoor. Het bericht zorgde voor beroering toen Rouhani's account een retweet stuurde. Hierdoor merkten velen op dat het idee over het recht op terugkeer voor Iraniërs die bang zijn voor vervolging, beleid is dat door Rouhani wordt gesteund, maar nog wel moet worden doorgevoerd. 

The right to return to our homeland without the fear of arrest. CC: @HassanRouhani — Negar Mortazavi نگار (@NegarMortazavi) May 11, 2014

Het recht om naar ons vaderland terug te keren zonder bang te zijn voor arrestatie.@HassanRouhani — Negar Mortazavi نگار (@NegarMortazavi) May 11, 2014

President @HassanRouhani retweets @NegarMortazavi‘s bericht: “Het recht terug te keren naar ons vaderland zonder bang te zijn voor arrestatie.”

@HassanRouhani retweeted ex VOA reporter, @NegarMortazavi‘s tweet: right to return to iran w/o the fear of arrest. pic.twitter.com/qOsWPwY9lu

— Fardad Farahzad (@FardadFarahzad) May 11, 2014

@HassanRouhani retweeted ex VOA reporter, @NegarMortazavi‘s tweet: right to return to iran w/o the fear of arrest. pic.twitter.com/qOsWPwY9lu

— Bahman Kalbasi (@BahmanKalbasi) May 11, 2014

“I'm Not There” is te zien van 1 tot 24 mei in Toronto in de I.M.A. Gallery.