Chiranuch Premchaiporn (Jiew voor vrienden), webredacteur van Prachatai.com, is door de Thaise autoriteiten aangeklaagd wegens schending van de Thaise Wet Computercriminaliteit. Prachatai [en – alle links], wat ‘Vrij Volk’ betekent, is een onafhankelijk webportaal in Thailand.

Foto van Jiew van de website ‘Digital Democracy’.

Een overzicht van het proces is gepubliceerd door FACT (Freedom Against Censorship Thailand). Jiew wordt ervan beschuldigd dat ze het posten van tien Lèse majesté [majesteitsschennis] reacties op het openbare forum van Prachatai heeft toegestaan.

Jiew had de reacties al verwijderd nadat ze een schriftelijke waarschuwing van de staat had ontvangen, maar dat weerhield de autoriteiten er vorig jaar niet van haar te arresteren. Als ze schuldig wordt bevonden, kan Jiew worden veroordeeld tot 50 jaar gevangenisstraf.

Thailand kent strenge Lèse majesté-wetten en het land treedt agressief op door websites te blokkeren die als belediging van de monarchie worden gezien. De censuur nam vorig jaar toe nadat de noodtoestand werd uitgeroepen als reactie op de demonstraties van de roodhemden tegen de Thaise regering. Naar schatting zijn ten minste 425.296 Thaise websites geblokkeerd.

Het proces van Jiew wordt nauwlettend gevolgd door netizens [netburgers], journalisten en verdedigers van mensenrechten. Global Voices Advocacy doet dagelijks verslag van de vijf rechtszittingen die deze maand worden gehouden in het proces van Jiew. De verslagen zijn geschreven door CJ Hinke – dag een, twee, drie, vier en vijf. De volgende zitting is uitgesteld tot september 2011.

Waarom is het proces van Jiew zo belangrijk? Ze wordt niet vervolgd vanwege iets dat ze heeft geschreven op haar website, maar vanwege reacties die door andere mensen zijn gepost. CJ Hinke legt uit waarom het proces van Jiew toonaangevend is in Thailand:

De zaak Chiranuch is toonaangevend voor de vrijheid van meningsuiting in Thailand. De uitspraak van deze rechtbank bepaalt of we leven in een democratie waar mensenrechten en burgerlijke vrijheid voorop staan of dat we zijn overgeleverd aan de grillen van een militaire junta.

Het Zuidoost-Aziatische blog New Mandala heeft een interview met Jiew gepost over haar visie op de status van de media in Thailand:

De persvrijheid wordt behoorlijk aan banden gelegd door de staat en gemanipuleerd door de entertainmentindustrie en corporaties. Als je spreekt over nieuws en politiek, dan kun je je niet al te kritisch uitlaten over het handelen van de overheid, of dat nu positief of negatief is. De meeste media in Thailand zijn eigendom van het leger of de staat. Dat is een probleem van eigendom.

Thai Netizen Network stelt een amendement voor op de Wet Computercriminaliteit die wordt gebruikt om de persvrijheid in het land te onderdrukken:

… we zagen dat handhaving van deze wet mensen hun recht van meningsuiting zou ontnemen, wat een fundamenteel recht is in een democratische samenleving. Bovendien is deze wet in veel opzichten niet te verenigen met de eigenschappen van het internet, waardoor misbruik van de wet in de hand wordt gewerkt. De regering heeft deze kwestie echter nooit voldoende serieus genomen om deze vrijheidsbeperkende wet te wijzigen.

De FreeJiew blog is in het leven geroepen om de juridische strijd van Jiew te steunen.