Djibouti: in het hart van de strijd tegen islamitisch extremisme in de Hoorn van Afrika

Djibouti Corporal Darojo Daher via Africacom CC-BY-20

Djibouti: Korporaal Darojo Daher op Africacom CC-BY-20

Djibouti, een klein landje in het grensgebied tussen Afrika en het Arabisch Schiereiland, speelt een grote rol in de westerse strijd tegen het jihadisme. Omdat het zowel een uitvalsbasis is voor buitenlandse militaire activiteiten als een toevluchtsoord voor vluchtelingen – vooral uit Jemen -, wordt het in de Hoorn van Afrika gelegen land in strategisch opzicht steeds belangrijker.

Djibouti is een land van tegenstellingen. Het economisch achtergebleven staatje grenst aan Eritrea, Ethiopië en Somalië en is, hoewel het een van de kleinste landen van Afrika is, een van de landen die het felst begeerd worden door de grootmachten. Het land wordt sinds 1999 geleid door president Ismael Omar Guelleh en terwijl het officiële beleid van de regering grotendeels pro-Amerikaans is, keert een groot deel van de bevolking zich steeds meer van dit standpunt af.

In feite worden de Djiboutianen steeds sceptischer ten opzichte van de strijd tegen het jihadisme in de huidige vorm, waarin Amerika aanvallen leidt op zowel de terreurgroep Al Qaida, die vroeger door Osama bin Laden werd geleid, als op ISIS, een groeiende radicale strijdmacht die grote delen van Irak en Syrië heeft ingenomen.

Daar die strijd zich voortsleept en het einde nog niet in zicht is, zijn de Djiboutianen bang dat hun grondgebied geteisterd zal worden door terroristische aanslagen, net zoals het buurland Jemen. De strijd tegen het terrorisme is echter vaak ook de levensader van een land met weinig natuurlijke hulpbronnen.

Djibouti, een brandpunt in de strijd tegen het jihadisme

Al-Shabaab Fighters - via Wikipedia - Public Domain

Strijders van Al Shabaab. Afbeelding van Wikipedia.

Aangezien Djibouti een brug vormt tussen Afrika en het Midden Oosten, doen de grootmachten hun uiterste best hun troepen en materieel Djibouti in te krijgen.

Hoewel Frankrijk het langst in het land gevestigd is, – Djibouti werd in 1977 onafhankelijk van Frankrijk, maar onderhoudt sindsdien een hechte relatie met Parijs -, hebben de aanvallen van 11 september 2001 Djibouti sterk onder de aandacht gebracht van de militaire radar van de Verenigde Staten.

In 2014 hebben de Verenigde Staten, die sinds 2002 militaire troepen in Djibouti hebben gestationeerd, het contract met betrekking tot hun militaire aanwezigheid in het land voor nog eens 10 jaar vernieuwd tegen een prijs van zo'n 36 miljoen euro per jaar.

Het Pentagon is nu van plan de komende vijfentwintig jaar bijna 1 miljard euro aan de uitbreiding van de Amerikaanse basis in Djibouti te besteden. President Obama [en] verklaarde vorig jaar, toen president Gulleh het Witte Huis bezocht, het volgende:

Een aanzienlijk aantal soldaten uit Djibouti neemt deel aan de multinationale troepenmacht, die erin is geslaagd om Al-Shabaab terug te dringen. Die [aan Al Qaida gelieerde] terreurorganisatie had voorheen grote delen van Somalië in handen.

Japan en Duitsland volgden het voorbeeld van Frankrijk en Amerika door militaire bases op te zetten in Djibouti en nu is het de beurt aan China om daar ook aanspraak op te maken. Ofschoon Peking daar misschien wel in de eerste plaats economische beweegredenen voor heeft – zijn economische invloed in de regio is de afgelopen jaren exponentieel toegenomen – is China ook verontrust over de toenemende jihadistische dreiging in het Midden-Oosten. Omdat ISIS-jihadisten belangrijke aardoliebronnen in Syrië en Irak in handen hebben, hoopt de regering van Xi Jinping waarschijnlijk zijn olievoorraad in de gehele regio veilig te stellen.

Djibouti, een toevluchtsoord voor vluchtelingen

Hoewel de buitenlandse militaire aanwezigheid in Djibouti Omar Guelleh's regering aanzienlijke inkomsten oplevert (ongeveer 180 miljoen euro per jaar), komt dit geld zelden ten goede aan de bevolking van het land.

Djibouti bezet de 107de plaats van de 175 landen op de corruptie-index (Transparency International's Corruption Perceptions Index), maar de corruptie in het land verklaart de diepe wrok die gewone Djiboutianen ten opzichte van de internationale militaire strijdkrachten in hun land koesteren slechts gedeeltelijk.

Het algemene cynisme wordt ook teweeggebracht door de toenemende rol van het land als toevluchtsoord voor mensen die de vele conflicten in de regio ontvluchten. Aangezien de daden van de jihadisten steeds barbaarser worden – of die nu uit de gelederen van Al Qaida, ISIS, Ansar Allah (de sjiïtische beweging in Jemen) of Somalië's Al Shabaab afkomstig zijn -, stromen er steeds meer vluchtelingen Djibouti in. Djibouti is een van de weinige landen die de duizenden vluchtelingen vanuit Jemen toelaten en veel mensen voelen zich overstelpt.

Volgens het Hoog Commissariaat der Verenigde Naties voor Vluchtelingen (UNHCR) zullen er het komende halfjaar meer dan 15.000 mensen uit Jemen de Golf van Aden oversteken om hun toevlucht te zoeken in Djibouti.

Frederic Van Hamme, UNHCR-woordvoerder, waarschuwt voor de gevaren voor het gebied:

Il est certain que cela va mettre la pression sur l'Etat. C'est un petit pays qui doit déjà faire face à la sécheresse, à un fort taux de chômage et une grande pauvreté.

Dit zal de regering zeker onder druk zetten. Het is een klein landje dat ook al te kampen heeft met droogte, hoge werkloosheid en wijdverbreide armoede.

Economische omstandigheden zoals die zich in de hele regio voordoen hebben in de loop der tijd voor een zorgwekkende handel gezorgd: mensensmokkel vanuit de Hoorn van Afrika naar het Arabische Schiereiland. Door het conflict in Jemen hebben de smokkelaars hun activiteiten echter moeten opschorten.

Als gevolg daarvan hopen massa's mensen die Djibouti als opstapje naar het Midden-Oosten wilden gebruiken zich nu in het land op, terwijl ze nergens heen kunnen. Als de buitenlandse strijdkrachten die er gestationeerd zijn niet in actie komen, zou dat de ondergang kunnen betekenen van Djibouti, dat te kampen heeft met een buitensporige toeloop en een slechte economie.

 

Start een discussie

Auteurs graag inloggen »

Regels

  • Alle reacties worden beoordeeld door een moderator. Verzend je reactie maar één keer, anders kan deze als spam worden gemarkeerd.
  • Wees respectvol tegen elkaar. Reacties met hatelijke opmerkingen, obsceniteiten en persoonlijke aanvallen worden niet goedgekeurd.