Japanse stad vraagt UNESCO-erkenning aan voor Kamikazesouvenirs

kamikaze

Tokko ‘kamikaze'piloten vlak voor hun laatste missie. Foto: Wikimedia.

Het Zuid-Japanse stadje Chiran heeft wereldwijd discussies veroorzaakt door de aankondiging dat het een aanvraag voor UNESCO-erkenning gaat indienen voor zijn collectie ‘kamikaze'gerelateerde documenten.

In de laatste dagen van de Tweede Wereldoorlog in Azië [en – alle links, tenzij anders aangegeven], toen de hele Japanse bevolking bij de totale oorlog was betrokken, stuurde Japan kamikazepiloten op zelfmoordmissies tegen Amerikaanse oorlogsschepen. In Japan staan zij bekend als tokubetsu kogekitai (特別攻撃隊) of tokko. 

Chiran maakt tegenwoordig deel uit van de gemeente Minamikyushu in het zuidwesten van Japans meest zuidelijke eiland Kyushu. De stad deed destijds dienst als basis en vertrekpunt voor tokkopiloten. Alleen al uit Chiran kwamen meer dan 1000 piloten die de dood vonden bij deze zelfmoordmissies.

Voordat de jonge piloten hun dood tegemoet vlogen, lieten zij brieven, persoonlijke dagboeken, foto's, hoofdbanden en andere souvenirs achter. Veel van deze voorwerpen zijn bewaard gebleven en worden in het Chiran Peace Museum tentoongesteld.

Minamikyushu heeft voor deze voorwerpen erkenning aangevraagd bij het UNESCO ‘Memory of the World’-programma, dat bedoeld is om collecties en individuale werken te conserveren en te beschermen tegen collectief geheugenverlies.

‘Het is nu 70 jaar later, en deze periode in de menselijke geschiedenis zal snel in de vergetelheid raken,’zegt Kampei Shimoide, burgemeester van Minamikyushu, in een persbericht aan de Vereniging voor Buitenlandse Correspondenten van Japan (FCCJ) waarin de aanvraag bij UNESCO werd aangekondigd. ‘Dit is de achterliggende, oprechte, reden waarom de stad Minamikyushu de aanvraag bij UNESCO's Memory of the World’-programma heeft ingediend voor zijn collectie documenten gerelateerd aan de militaire tokko-operatie in Chiran.’

Het Memory of the World-programma van UNESCO heeft als doel historische documenten te beschermen. Het programma wordt soms verward met de Werelderfgoedlijst van UNESCO, die natuur- en cultuurerfgoederen beschermt.

‘Dit is geen poging om de Japanse kamikazenalatenschap te verheerlijken of te verdedigen’ zegt Shimoide. ‘Het is juist een poging om door middel van deze unieke verslaglegging een unieke menselijke ervaring met de wereld te delen. Voor de huidige en toekomstige generaties in de hele wereld kan de collectie een permanente herinnering vormen aan de verschrikkingen van de oorlog en een bijdrage leveren tot wereldvrede.’

Op de populaire Engelstalige nieuwssite van Japan Today, dat berichtte over Minamikyushu's  Memory of the World- erkenningsaanvraag, waren de reacties gemengd. Sommige inzenders waren zich er niet van bewust dat het doel van het Memory of the World-programma het conserveren van belangrijke historische documenten is, en niet het roemen van culturele prestaties.

Een ingezonden reactie op het verhaal in Japan Today:

Sommige kamikazepiloten overtraden de Geneefse Conventie door hospitaalschepen aan te vallen. Dit was een oorlogsmisdaad, en de Verenigde Naties zouden de achterliggende gedachte van deze UNESCO-aanvraag – dat militaire strijders onder ‘wanhopige omstandigheden’ vergeving kunnen krijgen voor het overtreden van de Conventie – niet in overweging moeten nemen. Als Japanse soldaten de Geneefse Conventie hadden gevolgd (wat hun plicht was), zou hun ‘verschrikkelijke oorlog’ veel eerder zijn afgelopen.

Een ander meent:

Deze voorwerpen maken deel uit van de geschiedenis van Japan en moeten daarom bewaard blijven – hopelijk ter afschrikking – en toegankeljik gemaakt voor het publiek. Ik vind echter niet dat ze een UNESCO-erkenning moeten krijgen.

Een andere inzender wees erop dat het Japanse ministerie van Onderwijs de aanvraag moet goedkeuren. Volgens de website van Minamikyushu heeft de Japanse overheid de aanvraag tot nu toe verworpen. [ja]

M.G. Sheftall, een geschiedenisprofessor aan de Japanse Shizuoka Universiteit en adviseur voor het Minamikyushu-project, zegt dat de groep het plan zal laten varen als de overheid zou proberen zijn boodschap te verdraaien.

Sheftall is de auteur van Blossoms in the Wind, een boek over de kamikazepiloten. Het boek bevat interviews met tokko-overlevenden en uitgebreid onderzoek naar primaire bronnen zoals brieven, dagboeken en andere documenten die men in Minamikyushu met het Memory of the World-programma hoopt te bewaren en beschermen.

Bekijk hier de volledige persconferentie:

Start een discussie

Auteurs graag inloggen »

Regels

  • Alle reacties worden beoordeeld door een moderator. Verzend je reactie maar één keer, anders kan deze als spam worden gemarkeerd.
  • Wees respectvol tegen elkaar. Reacties met hatelijke opmerkingen, obsceniteiten en persoonlijke aanvallen worden niet goedgekeurd.